Badator aurten ere Zirikatzen proiektu berriarekin: Okupazioa izango da hausnarketarako eta eztabaidarako gaia. Honen inguruan zerbait badakizu, ikasi nahi baduzu… parte hartu kurtsoan zehar antolatuko ditugun ekintzetara. Bideo elkarrizketa txikiak, formakuntza tailerrak, jardunaldiak eta sorpresa gehiago… izango dira burutuko ditugun jarduerak. Beraz, egon adi gure hurrengo berriei eta ez utzi zirikatzeari! ZABALDU DEIALDIA ETA PARTE HARTU!
Zein da Jai Batzordearen osaketa (taldeak, kuadrillak, norbanakoak…) eta gaur eguneko egoera (indarra, inplikazio maila…)?
Jai batzordea zenbait eragile eta kuadrilletako ordezkariok osatzen dugu. Gaur egun jai batzordean aktibo parte hartzen duten eragileak Pare, Berbaizu, Arranopola, Egunsentia, Gazte Alai, Bihotz Alai eta Matxingorri dira.
Kuadrillak ere ugariak dira, hala ere, euren ordezkari bakarra dago jai batzordeko mahaian.
Gaur eguneko egoerari buruz, eragile kopuruari dagokionez, jai batzordeak indarra galdu duela esan dezakegu, azkeneko urteetan zenbait baja izan baititugu, Mikeldi eta Gazte Asanblada tarteko, baita Goikoalde eta Zanpantzarrak-en desagertzea. Honek Jai Batzordeko kideen artean lan karga handiagoa erortzea eragin du. Hala ere, Arranopola eta Egunsentiaren barnerapena izan dugu. Irakurtzen jarraitu
Deustua goi Erdi Aroan sortu zen, Bizkaia osoan X. mendean antolatu ziren hainbat herrixka bezala. Garai hartan Deustua gaur ezagutzen dugun espazioan populazio gutxiko herrixka egonkorra bilakatu zen.
Lehenengo artikuluan aipatu dugun bezala, pasa den mendeetan jaiak uztarekin oso lotuta zeuden eta Deustua ez da salbuespen bat. Baina Deustua San Pedroko Elizatepean garatzen den udalerria izanda, elizaren parametroetan garatu izan dira jaiak historikoki. Udaletxea bera ere behartuta zegoen elizkizunetan parte hartzera “Ordenanzas municipales de la M.N. y M.L. Anteiglesia de Deusto de 1922”an irakurri daitekeen bezala: El Ayuntamiento asistirá en Corporación a las siguientes funciones religiosas: Oficios de Año Nuevo, Corpus Christi, San Pedro y Ofrenda, en la Parroquial de San Pedro y Patrocinio de San José en la capilla de Elorrieta. Asistirá además a los oficios de Jueves y Viernes Santo. Irakurtzen jarraitu
Jaiak urteetan zehar inposatutako sistema heteropatriarkalaren isla dira: danborradak, alardeak… beti izan dituzte gizonezkoak erdigune edo parte hartzaile bakar. Azken finean, hauen bidez genero rolak mantentzen dira, tradizioaz baliatuz diskurtso patriarkala mantentzeko. Irakurtzen jarraitu
“Ze talde da hori? Euren etxeetan ere ez dituzte ezagutzen, seguru”, “Joder urtero talde berdina, fijo kriston dirutza kobratzen dutela gainera!”, “…eta atzo txosnetan jarri zuten musika? Baina nork aukeratu zuen?”. Ezagunak egiten zaizkigu iritzi hauek, denok dugu zerbait esateko jaietako musikaren inguruan. Musika momentu oro entzuten da jaietan, txosnako bafleetatik, eszenatokietan, kaleetan zehar. Jaien parte garrantzitsua da eta aintzakotzat hartu beharreko esparru bat da jaiak antolatzerako orduan. Irakurtzen jarraitu
Eta drogak? Ezinezkoa da herri eta auzoetako jaiez hitz egitea drogak aipatu gabe, argi dago. Baina zer dira drogak? Jar dezagun oinarri bat. Drogak, orokorrean, gorputzetik kanpo dauden substantziak dira eta kontzientziaren egoera moldatzeko gaitasuna dute hartzen ditugunean, jardunaldietan Aitor Aspuruk –Drogas, capitalismo y movimientos radicales liburuaren egilea- argitu zuen moduan. Beraz, drogen barruan sartuko genituzke tabakoa, alkohola eta psikofarmakoak ere, ez bakarrik ilegalak deritzen drogak. Argipen hau egin ondoren beste ezaugarri bat zehaztu beharrean gaude. Drogak historia guztian zehar presente egon diren sustantziak dira, eta erabilera sozial, terapeutiko edo erlijioso anitzak izan dituzte jendarte, kultura eta eremu geografiko ezberdinetan. Irakurtzen jarraitu
Lehen aipatu dugun bezala herri mugimenduak jaiak erabiltzen ditu urte osoko jardun politikoa finantzatzeko. Horrek batzuetan kontraesanak sor ditzake taldearen barnean dirua lortzearen helburua, koherentzia mantentzearen helburuaren gainetik kokatzen denean. Irakurtzen jarraitu
Jai ereduaren hainbat gako aipatu eta hausnartu dira jada, baina jaien antolakuntzaren inguruan hitz egitean ezinezkoa da instituzio publikoekiko harremana ez lantzea.
Mahai gainean jarri beharreko lehenengo faktorea Euskal Herrian bizi ditugun errealitate desberdinak dira. Desberdintasunak instituzioekiko harremana pentsatzeko hainbat alderditan ematen dira: jaien antolakuntzan instituzioek betetzen duten papera (bat ere ez, lagundu, trabak jarri, dena antolatu); instituzioaren gidaritzan dagoen alderdi politikoaren jokabidea; baldintzatzeko, behartzeko herri mugimenduak daukan indarra; udalerriaren tamaina (Bilboko jaiak eta Bilboko auzo txiki bateko jaiak ez dira gauza bera); jaietan biltzen den jende kopurua (tamaina berdina edo oso antzekoa izanda ez da gauza bera Lekeitioko Antzarrak eta Galdakaoko jaiak); instituzioek eta sistema berak izan ditzaketen interesak jai zehatz batzuen oihartzuna dela eta edo lekuaren errealitate sozio-politikoaren araberako erabaki hartzeak (Deustuko jaiekiko udaletxeak daukan zorroztasuna ez da Bilboko hainbat auzotan ematen). Irakurtzen jarraitu
Gaur egun jai herrikoien eragile garrantzitsuena herri mugimendua da, beraz, sekulako erantzukizuna daukagu. Baina aldi berean, jai eredua bideratzeko gaitasuna ere badugu. Herri mugimenduaren jaiekiko harremana hain da estua non ezin ditugun gauzak lehen egiten ziren moduan egin “beti horrela izan delako”. Zein motatako jai eredua eraiki nahi dugun gure esku dago eta bere etorkizuna ona izan dadin gure ardura da. Begiak ixtea eta ardura hori ez hartzea Euskal Herriari oso garesti atera ahal zaion koldarkeria da. Beraz, ezin dugu onartu gogogabetasun hori. Irakurtzen jarraitu
